Heuveltjes met groen gras, een klimmuur en een klimboom, een wadi met boomstammen voor overtollig water, meer dan 7500 stoeptegels eruit en hergebruikt voor muurtjes en tribunes en zeker 250 struiken en 11 bomen erbij. Het groenblauwe schoolplein van de Dordtse Vrijeschool, is sinds lente 2022 klaar! Vele handen droegen eraan bij om een groene oase voor leerlingen, leraren, ouders, buurtgenoten, bijen en andere dieren te realiseren.
Al in 2010 werd door het team van de Dordtse Vrijeschool aan de Dubbelmondestraat nagedacht over een groenblauw schoolplein. In 2019 werden de eerste stappen gezet naar het daadwerkelijk concretiseren van het idee. Aanleiding was een artikel in de lokale krant over een ontwerp- en uitvoeringssubsidie van de gemeente Dordrecht. Met stadmaker en ouder Lotti Hesper zijn deze plannen vervolgens verder geconcretiseerd.
Al snel, begin 2020, was de ontwerpsubsidie van de gemeente geregeld. De keuze voor het ontwerp viel op Bureau Krachtgroen omdat zij ervaring met participatie hebben.
De doelen bij het realiseren van dit groenblauwe schoolplein waren een klimaatadaptief schoolplein met wateropvang en minder hittestress, een gezondere leefomgeving voor buitenspelen en lesgeven, meer biodiversiteit en minder geluidsoverlast voor de buurtbewoners.
Ondanks de coronapandemie konden enquêtes door de leerlingen worden ingevuld en maquettes worden gebouwd om zo ideeën op te halen voor het ontwerp. Ouders werden digitaal bevraagd en door middel van een beeldenbord, een appgroep en de nieuwsbrief geïnformeerd. Er werd een projectgroep samengesteld met vertegenwoordiging van buurtbewoners. In een bijeenkomst in de buitenlucht werd in september 2020 het voorlopig ontwerp gepresenteerd. In maart 2021 was het definitief ontwerp klaar en werd de hovenier De Stadstuinier gevraagd om offerte uit te brengen. Op basis hiervan maakte projectleider Lotti Hesper een projectplan en ging fondsen werven.
In november 2021 werd gestart met de uitvoering van het plan. Niet heel de begroting was rondgekomen, zo sneuvelde de waterpomp en een klimrots. In april 2022 werd het plein officieel geopend door twee wethouders en de kinderburgemeester die op de Dordtse Vrijeschool zat.
Op het laagste punt van het plein is een wadi aangelegd. Hier wordt het regenwater opgevangen, het zakt hier langzaam de grond in en de wadi is binnen een etmaal weer leeg. De afdeling water en riolering van de gemeente zag de wadi als pilot voor andere plekken in de stad en droeg daarom financieel bij.
Er is heel veel groen bijgekomen. Ilya Toornvliet van De Stadstuinier heeft alleen inheemse soorten toegepast. De struiken en bomen kwamen van een ecologische kweker. Leerlingen van klas 6 (groep 8) maakten naamborden bij al de verschillende struiken en bomen. De onderhoudsgroep van ouders heeft een jaar na de opening van het plein ook nog heel veel extra groen kunnen halen uit tuinen van een sloopproject van 80 woningen in de buurt.
Het grotere groenaandeel en de schaduw van de bomen zorgen voor minder opwarming van het schoolplein.
Er is een bestaand toestel herplaatst (vanuit het laagste deel met wateroverlast naar een hoger deel), de goed gebruikte en goedgeplaatste zandbak is in tact gelaten, veel klauterstammen zijn toegevoegd en er is en klimboom gekomen. De gemetselde muurtjes werken als speelaanleiding. Ouders hebben van 2e hands grepen een klimmuur gemaakt met meer dan 100 grepen.
Er is een ronde arena gebouwd van hergebruikte tegels. Hier kunnen de kinderen rond de meiboom dansen met Pinksteren, les krijgen, touwtje springen en zingen. Verder is er natuurlijk veel te zien, voelen, ruiken en ervaren op het plein, dat draagt ook bij aan educatie.
Aan de randen van het plein kan worden ‘gemoestuinierd’ en er zijn fruitstruiken en bomen bijgeplant. Vooral de appels vallen in de smaak, er wordt elk jaar appelmoes gemaakt.
Door de inbreng van de hovenier zijn er nog zaken tijdens de uitvoering veranderd. Bijvoorbeeld de hoogte van de stapelmuur rond plantvakken, het gebruik van boomstammen om te zorgen dat een pad niet wegzakt en de plek van bankjes en struiken.
Ilya Toornvliet, de hovenier: “In de natuurspeelplaatsen kunnen kinderen lekker doen wat ieder kind het liefste doet: spelen, ravotten, zich uitleven en hun fantasie de vrije loop geven. De planten moeten dan ook robuust zijn en dat geldt ook voor de andere elementen van de speeltuin, zoals zitplekken, een speelhuisje en een zandspeelplaats.”
Veel is ook door de ouders georganiseerd en gerealiseerd, zoals het regelen en halen van boomstammen, het metselen van muurtjes, het timmeren van bankjes en graszoden leggen of houtsnippers kruien. Zelfs een bewoner uit de straat hielp met graszoden leggen en een andere bewoner uit de straat doneerde planten uit de adoptietuin van bewoners.
Veel ouders die hielpen bij de aanleg en het water geven, zijn nog steeds actief in de onderhoudsgroep. Eén keer per maand is er een klusochtend. Daarin zitten ongeveer vijf ouders van de school met verschillende expertises, klusser, plantenkenners, organisator, en een bewoner uit de straat.
Om het onderhoud te vergemakkelijken is door Krachtgroen een onderhoudskalender opgezet. Deze kalender werkt als leidraad en is afgestemd op het schooljaar en jaarfeesten.
Ontwerpbureau: Krachtgroen
Projectleider: Lotti Hesper
Hovenier: De Stadstuinier i.s.m. aannemer Van Schie
Ouders en kinderen met hartverwarmende acties zoals:
Klas 3a die in de periode rekenen met hun markt maar liefst € 480,70 heeft opgehaald. Dit hebben ze gedoneerd voor de klimgrepen van het plein. Het idee ontstond tijdens een van pleindagen tijdens de ontwerpfase.
Vader Alexander, een klusser in het dagelijks leven, die heel wat dagen hielp met muurtjes maken van stoeptegels. Ook doneerde hij een stam van een notenboom.
Ouder en eigenaar Teun van der Klis van Natuurlijk Sportief die sponsorde de klimboom op het plein: “Wij maken van sporten weer buitenspelen, dus daar past zo’n schoolplein goed bij.”
Ouders Sander en Willemijn Nobel die steunden door het verkopen van ontbijtjes van Nobels Brood in het park en met de koffie-eend tijdens de opening het pleinproject.