Toen de kinderen aangaven dat zij het oude plein saai vonden en meer uitdaging wilden was dit de aanleiding voor directeur Hans Wijma van IKC De Regenboog, om het schoolplein te ontharden, te vergroenen en aan te passen aan deze tijd. Samen met de kinderen zijn ideeën verzameld en deze in een gezamenlijk plan verwerkt.
De school heeft vervolgens contact gezocht met Jeroen Hooijmeijer van Collectief De Stadsoase (samenwerkingsverband Van Breek tuinontwerp en De Snoepjestuin) om mee te denken over een ontwerp en de realisatie van het nieuwe schoolplein. Al snel werd duidelijk dat er naast de subsidie van de gemeente meer geldbronnen nodig zouden zijn om een groenblauw schoolplein te realiseren. Er is contact gezocht met het Hoogheemraadschap van Delfland en het plan voor het vergroenen van het schoolplein is aan hen voorgelegd. Vervolgens is met de schoolleiding onderzocht welke subsidiegevers nog meer benaderd konden worden en welke fondsenwervingsacties opgezet konden worden voor meer financiële middelen. De uiteindelijke subsidieaanvragen en de financiële afhandeling van de toegekende subsidies zijn door de school geregeld.
In het ontwerp is men uitgegaan van het afkoppelen van de hemelwaterafvoer van het dak. Het water gaat naar een groenvak met folie en waterminnende planten, de overstort van dit vak gaat via (speel)gootjes op het plein naar de grote houtsnippervakken waar het kan infiltreren. De speelgootjes zijn vanwege kostenbesparing uiteindelijk zelf gemaakt in beton.
Het overtollig water wordt afgevoerd naar de zijkant van het perceel naar een gemeenteplantsoen bij een voetbalveld waar het kan infiltreren.
Een aantal fruitbomen zijn erbij geplant op het kleuterplein om ook hier schaduw te creëren. Daarnaast zijn enkele grote vruchtdragende heesters toegevoegd op beide pleinen.
Om de biodiversiteit te vergroten is er een gevarieerde en deels inheemse beplanting toegepast; daarnaast is er een takkenril gemaakt waar kleine beestjes een schuilplaats kunnen vinden.
Heel bewust is er gekozen om geen echte moestuin te maken omdat dit veel onderhoud vraagt en eigenlijk alleen mogelijk is als de moestuin geïntegreerd wordt in een lesprogramma en als de moestuin ook tijdens vakanties verzorgd wordt.
Om de hitte te verzachten zijn de bestaande bomen behouden en zijn er op het kleuterplein extra bomen geplant. Verder is het schoolplein vergroot en het hek verzet zodat er meer schaduwrijke plekken op het plein zijn.
Door met hoogteverschillen te werken en schuil- en verstopplekjes te maken ontstaan er vanzelf uitdagende speelaanleidingen.
Er is een wilgenhut en een speelheuvel met een rioolbuis.
Op het plein liggen grote maaskeien, boomstammen om te klauteren en een loopbrug met looplijn om te balanceren. Een groot succes zijn ook de watergootjes die niet alleen laten zien hoe het water stroomt, in droge toestand valt er met knikkers of takjes ook nog volop te spelen.
Ook aan buiteneducatie en optredens is gedacht: er is een podium met zitmuurtjes en voor de kleuters is er een bank rond een boom.
Het Collectief De Stadsoase heeft samen met de Moestuinman het groenblauwe schoolplein aangelegd. Uiteindelijk is er is op twee punten afgeweken van het ontwerp: een wadi is vervallen vanwege de vervuilde ondergrond van het schoolplein en de draden met klimplanten boven het voetbalveld zijn weggelaten.
De eerste twee jaar hebben het Collectief De Stadsoase met ouders en het team van de school het onderhoud van het schoolplein verzorgd. Daarna is het door de ouders en het team van de school gedaan.
De betrokken partijen zoals de school, de verschillende afdelingen van de gemeente Maasluis, het Hoogheemraadschap van Delfland en andere betrokken partijen hebben allemaal nauw samengewerkt met het Collectief De Stadoase om het plein te realiseren.
De buurt heeft enthousiast gereageerd; na schooltijd en in de vakanties is het schoolplein toegankelijk en wordt er heerlijk gespeeld. Momenteel verzorgt Verkade het schoolplein voor onderhoud.
Het voortraject heeft ervoor gezorgd dat het schoolteam van het begin af aan nauw betrokken was en achter het idee stond, hierdoor liep de samenwerking tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase erg goed.
Door het vegen van de houtsnippers mee te nemen in dagelijkse activiteiten in bijvoorbeeld een veegrooster, houd je het plein makkelijk schoon en blijven de kinderen ook betrokken.
De houtsnippers moeten regelmatig aangevuld worden, Verkade verzorgt de nieuwe houtsnippers. Een moestuin op een schoolplein is alleen mogelijk als er een intensief educatief programma aan gekoppeld is en er iemand de verantwoordelijkheid voor neemt. Een moestuin is erg arbeidsintensief en heeft ook zorg nodig in de schoolvakanties. Het is daarom makkelijker om vruchtdragende bomen, struiken en kruiden te planten in de groenvakken.
Ontwerp:
Holger Breek van Tuinontwerp Breek
Aanleg:
Samenwerkingsverband van De Snoepjestuin, van Breek tuinontwerp en De Moestuinman
Het team van IKC De Regenboog is erg blij met het groene schoolplein. Er is meer uitdaging voor de kinderen en er zijn merkbaar minder conflicten tussen de kinderen.
Het plein wordt niet meer alleen door het team en de ouders onderhouden. Elk kwartaal wordt er onderhoud gepleegd door een professionele groenaannemer. Het onderhoud kost ongeveer 6.000 euro per jaar. Dit is meer dan voor een versteend plein, maar het is het geld, volgens de directeur, waard omdat het plein veel betekent voor de kinderen en de buurt.
Het plein is populair bij de kinderen. Ze spelen er veel en vinden het geweldig. Het plein helpt hen de natuur beter te leren kennen en nieuwsgierig te worden. Ouders en buurtbewoners zijn ook tevreden. Ze gebruiken het plein voor bijvoorbeeld picknick en of een gezamenlijk buurtfeest. Na schooltijd wordt het plein ook veel gebruikt, omdat het publiek toegankelijk is. Het plein biedt veel uitdaging en variatie. Kinderen leren omgaan met kleren die “vies” kunnen worden en onverwachte situaties, wat goed is voor hun ontwikkeling.
De school is erg blij met de bomen. In de zomer zorgen de bomen voor fijne schaduw. Dit maakt het plein veel koeler dan de versteende omgeving. Op het kleuterplein hangt een groot zonnedoek boven de zandbak en zijn er schaduwplekken in de bossages.
De afwatering op het plein werkt niet helemaal zoals bedacht. De gootjes zijn te klein. Doordat de wadi is weggelaten, ontbreekt waterberging en ontstaan er soms plassen. De school ziet wel dat het water na regen snel wegtrekt omdat het in de grond kan zakken.
Op een natuurplein veranderen dingen. Planten gaan dood en komen weer op. De boomstammen beginnen na enkele jaren te rotten. Maar dat levert ook weer huisvesting voor allerlei kleine insecten op. Dit moet je accepteren en omarmen.
Het is belangrijk om ouders en de buurt te betrekken. Andere scholen raden we aan om advies te vragen aan scholen die al een groen plein hebben. Daarmee hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden.