Startpunt International,Den Haag

Startpunt International is een basisschool in de Schilderswijk in Den Haag. Het plein van Startpunt International was vroeger betegeld. Midden op het plein stond een lindeboom en er omheen waren een paar speeltoestellen en een verkeersplein. De wortels van de grote lindeboom duwden de tegels omhoog. Dit gaf vaak problemen. Ook wilden de kinderen meer groen. Zo ontstond het idee om het plein te vergroenen.

Het Idee

Toen in 2010 het plein weer eens open moest omdat de wortels van de lindeboom de tegels omhoogduwden kregen Trevor (gymdocent van de school) en Sebastiaan (coordinator van het achter de school gelegen sportterrein) de opdracht om het plein te restylen. Na wat gesprekken en een bezoek aan de Speeldernis in Rotterdam was de keuze van een groen plein snel gemaakt. Beide mannen namen het voortouw in de vergroening en kregen de ruimte om dit op te pakken van de directie. De grote lindeboom zou blijven staan en het plein kon groener en uitdagender worden. De ideeën van de kinderen en voorbeelden uit andere projecten zoals de Speeldernis waren uitgangspunten voor een nieuw ontwerp.

Met een subsidie van Fonds 1818 werd een ontwerp gemaakt. Jan van Schaik van Zandraket en Wouter van Santen van Biotoop, specialisten in tuinarchitectuur en speelnatuuromgevingen, maakten het ontwerp. Het doel was een uitdagend, natuurlijk en actief speelplein voor de kinderen. Het plein moest voorzien in meer schaduwplekken liefst door meer bomen en een betere waterafvoer door minder stenenverharding.

Voorbereiding

De ideeën van de kinderen werden besproken met het lerarenteam. De subsidies werden geregeld door Trevor en Sebastiaan in samenspraak met de directie van de school. De ontwerptekeningen van de leerlingen werden in de school opgehangen. Ook de meningen van ouders werden gevraagd. De ouders waren bezorgd over het idee van de vijver. Na meerdere ouderbijeenkomsten kwam de vijver er wel, maar kan voor de veiligheid van de kleinste kinderen afgesloten worden met een hek. Op basis van deze uitgangspunten maakten de ontwerpers het definitieve ontwerp. In 2011 begon de uitvoering, deze verzorgden de ontwerpers zelf met ondersteuning van hun team.  Omdat ze geen standaard speeltoestellen gebruikten moesten de speeltoestellen gekeurd worden. TÜV Nord Nederland heeft deze keuringen verzorgd. Na de zomer van 2011 werd het plein geopend voor de leerlingen.

Het ontwerp

De ontwerpers maakten een plan volgens de wensen en ideeën van de kinderen. Ze ontwierpen natuurlijke, vloeiende vormen die beweging stimuleren en maakten kleine plekjes om te spelen. In het zuidelijke deel staat een groot klimtoestel van Robinia, dat overloopt in een boomhut. De boomhut heeft twee lagen. Het speeltoestel zo ontworpen dat de kleine kinderen niet naar de tweede verdieping kunnen komen. De treden naar de eerste verdieping zijn laag en te gebruiken voor alle kinderen en die naar de tweede verdieping zijn te hoog voor kleine kinderen. Dit is gedaan voor de veiligheid van de kleine kinderen. Verder zijn er van de oude tegels stapelmuren gemaakt, is er een zandbak, een pomp met waterbaan, een vijver en een buitenlokaal gemaakt.
Het groene plein wordt veel gebruikt door de leerlingen. Voorheen verveelden de kinderen zich vaak en ontstonden er snel conflicten. De grote stoere kinderen voetbalden of renden en de wat stillere, rustige kinderen liepen dan in de weg of kregen per ongeluk een bal in hun gezicht. Nu is dat verleden tijd, voetballen is verplaatst naar het achterliggende sportterrein, en zijn er ook minder ongelukken. Waar vroeger het incidentenlogboek wekelijks kon worden aangevuld, zijn er sinds de aanleg van het plein slechts één gebroken arm en één gebroken been geweest. Natuurlijk zijn er wel vaker schaafwondjes en af en toe een splinter, maar goed, wie is daar niet groot mee geworden. Bekijk de ontwerptekening van het schoolplein

Voor

Na

Wateropgave

De school ligt op een plek met een hoge grondwaterstand. Er kan niet makkelijk extra water in de grond wegzakken. Daarom zijn de daken niet afgekoppeld van de gemeentelijke riolering. Door de vergroening kan wel het regenwater van het groene plein de grond inzakken. Op het groene plein is er minder wateroverlast dan voorheen.

Groen

Er is veel groen bijgekomen en ongeveer 70% van het plein is niet meer betegeld. In het gedeelte met de Robinia boomhut en het klimtoestel ligt boomschors als valdempende ondergrond. Rondom dit verhoogde speelgedeelte is deels een schelpenpad aangebracht en zijn deels de oude tegels gehandhaafd in verband met onderhoud van de gevel door middel van ladders of hoogwerkers. Een aantal planten zijn door ouders en leraren meegebracht, dit schept eigenaarschap. Een zeer mooie spontaan uit een zaadje gegroeide Robinia boom die in 2011 aan is komen waaien, is ondertussen zo groot geworden dat ze weer moet worden gekapt om de grote linde ruimte te geven. Het hout van deze boom wordt hergebruikt voor een reparatie van het houten klimtoestel.

Voordelen

De vergroening van het schoolplein heeft de speelkwaliteit en veiligheid sterk verbeterd. Vroeger waren er meer ongelukken en conflicten. Nu hebben kinderen ongeveer 30 verschillende speelplekken, wat zorgt voor minder confrontaties en ongelukken volgens het teamlid Sebastiaan. Het plein biedt een uitdagende en natuurlijke speelomgeving waarin kinderen hun grenzen leren ontdekken.

Educatieve Functie

De vijver wordt gebruikt voor natuureducatie. Kleuters kijken naar kikkers en andere waterdieren. Er worden buitenlessen en speurtochten georganiseerd, waarbij het plein als lesruimte dient. Ook op warme dagen kunnen ze rekenen en taalopdrachten maken in het buitenlokaal.

Onderhoud en Toekomst

Het reguliere, wekelijkse onderhoud van het plein wordt gedaan door de school, vaak met behulp van een paar leerlingen. Het gehele schoolteam gaat in de laatste week van de zomervakantie 1,5 tot 2 uur over het plein voor een grote zomerbeurt. Tevens voert Wouter van Santen vanuit het hoveniersbedrijf dat tevens verantwoordelijk was voor de aanleg vijf keer per jaar groot onderhoud uit. Het plein wordt jaarlijks  gecontroleerd op veiligheid en gebruiksvriendelijkheid, zodat het een veilige en inspirerende speelomgeving blijft.

Conclusie

Het groene schoolplein van Startpunt International Den Haag is een goed voorbeeld van hoe een stedelijke schoolomgeving kan veranderen in een natuurlijke en educatieve speelplek. De kinderen hebben meer speelplezier, minder conflicten en meer contact met de natuur. Het project laat zien dat vergroening een duurzame en waardevolle investering is voor scholen.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Wie heeft het gerealiseerd?

Jan van Schaik | Zandraket
Wouter van Santen | Biotoop

Het plein biedt een uitdagende en natuurlijke speelomgeving waarin kinderen hun grenzen leren ontdekken.

Toegepaste maatregelen

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Amfitheater/ buitenlokaal en tijdelijke waterberging

Maatregel

Een amfitheater is te gebruiken als buitenlokaal, een plek voor voorstellingen en voor waterberging bij extreme regenbuien.

Lees meer

Beplanting voor biodiversiteit

Maatregel

Beplanting op een schoolplein zorgt voor een fijne atmosfeer, seizoenbeleving, kleur, geur en smaak.

Lees meer

Gootjes en waterlopen maken water beleefbaar

Maatregel

Een waterloop gemaakt van verschillende open goten geeft urenlang speelplezier.

Lees meer

Leefruimte bieden aan bijen en andere insecten

Maatregel

Een groenblauw schoolplein met voldoende schuilplaatsen en voedsel voor bijen en overige insecten draagt bij aan het voortbestaan van bijen en andere ...

Lees meer

Moestuin en eetbare beplanting

Maatregel

Een moestuin is leuk, leerzaam en alles dat eruit kom is ook nog eens lekker!

Lees meer

Natuurlijke schaduw van bomen

Maatregel

Bomen op een schoolplein zorgen in de zomer voor aangename verkoeling door schaduw op de speelplekken.

Lees meer

Speelaanleidingen zoals klimboom, stapstenen, touwbrug, e.d.

Maatregel

Bewegen is goed voor de ontwikkeling van een kind. Juist de afwisseling tussen de schoolse activiteiten en fysiek actief bezig zijn vormen een mooie a...

Lees meer

Waterdoorlatende (half)verharding

Maatregel

Veel van de verharding op een schoolplein kan vervangen worden door regenwater doorlatende verharding.

Lees meer

Waterpomp

Maatregel

Een waterpomp in combinatie met een waterloop geeft veel speelplezier.

Lees meer

Wilgentunnel of wilgenhut, om te verstoppen of fantasiespel

Maatregel

Een wilgenhut of wilgentunnel prikkelt de fantasie van kinderen en is gemakkelijk te maken.

Lees meer

Zitranden

Maatregel

Zitranden op een schoolplein kunnen verschillende functies vervullen. Ze kunnen als plek op het schoolplein dienen waar docenten, ouders en kinderen k...

Lees meer
Alle maatregelen
‹  Alle projecten