Vrijeschool Widar,Delft

Het idee

In 2006 heeft Alice Koenen, een oud-ouder van de Vrijeschool Widar, geïnventariseerd of er interesse op school was voor een groenblauw schoolplein omdat een groenblauw schoolplein goed past bij de methode van het vrijeschool onderwijs, spelen en ervaren in het groen mag daarin niet ontbreken.
Het groenblauwe schoolplein zou een gevarieerde, uitdagende en gezonde speelplek rondom de school worden voor alle kinderen, groot en klein en voor alle temperamenten. Een speel- en ervaringsplek dat een integraal onderdeel vormt van het onderwijs. Op 22 juni 2011 was er een feestelijke opening van het nieuwe groenblauwe schoolplein dat door de school ook wel ‘De Wildernis’ wordt genoemd.

Voorbereidingen

Voordat er een ontwerp gemaakt werd zijn de leerkrachten, de leerlingen, de ouders, de buurt, de gemeente en externe partijen betrokken bij de plannen. In 2008 werd een projectweek georganiseerd om iedereen te inspireren en mee te nemen naar voorbeeldplekken. Met een groeiende enthousiaste oudergroep is het groene schoolplein verder ontwikkeld en de aanleg vond vanaf 2009 in delen plaats.
Zowel de school zelf als kindercentrum Hansje Stoffel hebben een belangrijke eerste bijdrage gedaan. Vervolgens heeft een groep ouders van de vrijeschool zorggedragen voor het verkrijgen van verdere financiering via fondsen en activiteiten als markten en sponsorlopen. Fonds1818, VSBfonds, gemeente Delft en diverse kleinere bijdragen hebben een bijdrage geleverd aan de financiering van het groenblauwe schoolplein.

Het ontwerp

Het groenblauwe schoolplein is ontworpen door Marleen van Tilburg van bureau BuitenKans. De ideeën van de kinderen die zijn ingebracht tijdens de projectweek zijn leidend geweest voor het ontwerp. Het ontwerp geeft ruimte voor veel meer spelmogelijkheden: ruimte om met losse materialen te spelen, balanceerspelletjes doen, uitdagingen aangaan, beestjes ontdekken en buitenlessen geven. Bekijk de tekening
Voor
Na
Een betegelt schoolplein voor de aanleg van het nieuwe groenblauwe schoolplein van de Vrijeschool Widar.
© Alice Koenen
Beplanting op het schoolplein van de Vrijeschool Widar.
© Alice Koenen

Wateropgave

Voor de aanleg was er veel wateroverlast op het plein. Een groot deel van het schoolplein is nu niet betegeld. Het water kan daardoor direct infiltreren in de bodem waardoor er minder water op het schoolplein blijft staan. Daarnaast is er een waterspeelplek aangelegd om dat water te kunnen bergen. Er is destijds wel gekozen voor aansluiting op het riool om overtollig water alsnog te kunnen afvoeren zodat het regenwater tijdens een hele heftige regenbui niet voor overlast zorgt op het schoolplein.

Groen

De Wilde Weelde hovenier heeft een doordacht beplantingsplan gemaakt met verschillende borders met een variatie aan beplanting. Op een zonnige plek van het plein is een vlinderheuvel gemaakt en op het schaduwrijke deel van het plein zijn stinzenplanten en varens aangeplant. Er zijn snoepjesstruiken als frambozen- en bessenstruiken aangeplant en bij de kleuterklassen is er gekozen voor moestuinbakken en een appelboom. Bij het kindercentrum zijn struinpaadjes door het groen aangelegd.

Hitte

De grote bomen op en rondom het schoolpleinen zorgen voor schaduw op het plein. Daarnaast creëren de doeken, over de pergola’s boven de zandbak, schaduw.

Speelaanleidingen

Er zijn veel spelaanleidingen op het schoolplein aangelegd waar kinderen worden uitgedaagd om te spelen en hun fantasie kwijt kunnen zoals op de speelheuvels, op de klimbomen, paadjes, speelbosjes, waterspeelplek, klimmuur, … Het houten speelhuis biedt verschillende spelactiviteiten waar kinderen kunnen klimmen, glijden en verstoppen. De waterpomp zorgt ook voor veel spelplezier, of het nou koud of warm weer is.

Educatie

Het gehele schoolplein biedt leerzame plekken voor de kinderen. Oorspronkelijk was er een buitenlokaal gepland maar deze is niet uitgevoerd omdat er op het mozaïekplein voldoende gelegenheid is om met klassen buiten te zitten voor lesactiviteiten, toneel en jaarfeesten.

Aanleg en samenwerking

De organisatie lag in handen van de initiatiefnemer, Alice Koenen van OrganiVerde. De aanleg werd uitgevoerd samen met heel veel betrokken ouders en waar mogelijk samen met de kinderen. Voor onderdelen als bijvoorbeeld de basisaanleg, de waterspeelplek, het speelhuis, de glijbaan en de klimmuur zijn specialisten ingehuurd.
De laatste fase van het project (het kleuterplein) is deels uitgevoerd. De grote veranderingen in ‘de Wildernis’ gaven de kinderen al veel nieuwe speelmogelijkheden. Door de jaren heen hebben er allerlei veranderingen ten opzichte van het ontwerp plaats gevonden. De bedoeling is dat de speelruimte passend blijft voor de school.

De samenwerking met alle verschillende partijen is best complex, er zijn veel verschillende belangen. Als het uiteindelijke doel duidelijk blijft, wordt dat ook gehaald.
De buurt was uiteindelijk enthousiast. Er spelen nog steeds regelmatig kinderen uit de buurt op het schoolterrein.

Onderhoud

Het onderhoud van het schoolplein wordt uitgevoerd door een wisselende oudergroep en leerkrachten. Diverse keren per jaar wordt er een dag georganiseerd voor een gezamenlijke onderhoudsactiviteit. Grotere klussen worden uitbesteed aan een hovenier.

Leerpunten

Hieronder wordt samengevat wat geleerd is van dit project:

  • Focus op het doel is noodzakelijk om alle tegenslagen onderweg aan te kunnen, die komen soms uit onverwachte hoek.
  • De geplande groene heuvels zijn niet groen te houden doordat de ruimte ten opzichte van het aantal kinderen klein is. Dat noemt men ook wel speelerosie.
  • Als begeleider ga je ook steeds meer spelen met de ruimte.
  • De waterspeelplek is erg leuk  maar intensief in onderhoud.
  • Het schoolplein is nooit af en ontwikkelt zich steeds weer door.
  • Het is een voorbeeld- en inspiratieplek voor vele andere scholen geworden.
© Alice Koenen
© Alice Koenen
© Alice Koenen
© Alice Koenen
1
2
3
4

Wie heeft het gerealiseerd?

Ontwerper: Marleen van Tilburg, Bureau BuitenKans.

Aanleg: Alice Koenen (nu OrganiVerde) in samenwerking met Bureau BuitenKans en diverse onderaannemers en vele betrokken ouders, leerkrachten en kinderen.

Toegepaste maatregelen

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Maatregel

Begroeide pergola voor schaduw

Een begroeide pergola op een schoolplein zorgt voor schaduw. Onder een pergola kan een speelvoorziening of een buitenlokaal gemaakt worden.

Lees meer

Maatregel

Beplanting voor biodiversiteit

Beplanting op een schoolplein zorgt voor een fijne atmosfeer, seizoenbeleving, kleur, geur en smaak.

Lees meer

Maatregel

Gootjes en waterlopen maken water beleefbaar

Een waterloop gemaakt van verschillende open goten geeft urenlang speelplezier.

Lees meer

Maatregel

Hoogteverschillen en verdiepte delen voor tijdelijke waterberging

Een schoolplein met hoogteverschillen creëert verschillende speelzones zeker als de hoogteverschillen gecombineerd worden met speelaanleidingen.

Lees meer

Maatregel

Natuurlijke schaduw van bomen

Bomen op een schoolplein zorgen in de zomer voor aangename verkoeling door schaduw op de speelplekken.

Lees meer

Maatregel

Schaduwdoeken

Speciale schaduwdoeken zorgen voor een filtering van het zonlicht en verminderen daarnaast de stralingswarmte.

Lees meer

Maatregel

Speelaanleidingen zoals klimboom, stapstenen, touwbrug, e.d.

Bewegen is goed voor de ontwikkeling van een kind. Juist de afwisseling tussen de schoolse activiteiten en fysiek actief bezig zijn vormen een mooie a...

Lees meer

Maatregel

Waterdoorlatende (half)verharding

Veel van de verharding op een schoolplein kan vervangen worden door regenwater doorlatende verharding.

Lees meer

Maatregel

Wilgentunnel of wilgenhut, om te verstoppen of fantasiespel

Een wilgenhut of wilgentunnel prikkelt de fantasie van kinderen en is gemakkelijk te maken.

Lees meer

Maatregel

Zitranden

Zitranden op een schoolplein kunnen verschillende functies vervullen. Ze kunnen als plek op het schoolplein dienen waar docenten, ouders en kinderen k...

Lees meer

Maatregel

Waterpomp

Een waterpomp in combinatie met een waterloop geeft veel speelplezier.

Lees meer

Maatregel

Moestuin en eetbare beplanting

Een moestuin is leuk, leerzaam en alles dat eruit kom is ook nog eens lekker!

Lees meer
Alle maatregelen

Subsidies en kosten

  • Kosten: Ruim € 100.000,- incl BTW.
  • Subsidies en bijdrage: Vrijeschool Widar, Kindercentrum Hansje Stoffel, Fonds1818, VSBfonds, Gemeente Delft, diverse kleinere bijdragen en activiteiten als markten en sponsorlopen.
‹  Alle projecten